Ar y ffin â Lloegr mae tref hynaws Cas-gwent. Ar ei thaith i Aber Afon Hafren, mae Afon Gwy yn llifo trwy'r dref, ac yn cael ei chroesi gan Hen Bont Gwy.

Wedi’i henwi’n Striguil gan y Normaniaid ar ôl tro yn yr afon, mae Cas-gwent wedi gweld pobl yn byw yno’n barhaus ers y cyfnod Mesolithig, tua 5000 CC, ac mae llawer o greiriau yn dyddio o’r cyfnod hwn i’w gweld yn amgueddfa’r dref.

Rhoddodd y Sunday Times ei wobr Lleoedd Gorau i Fyw i Gas-gwent, a gyda’r castell hardd, yr afon luniaidd, a nifer o atyniadau mae’n gyrchfan wyliau berffaith. Mae ei agosrwydd at Gasnewydd yn ei wneud yn lleoliad perffaith i archwilio’r rhanbarth.

 

1. Archwiliwch Hanes Diddorol Castell Cas-gwent

Yr amddiffynfa garreg hynaf ym Mhrydain sy'n dyddio o'r cyfnod Rhufeinig, adeiladwyd Castell Cas-gwent yn 1067 gan ffrind i William y Gorchfygwr, Iarll William Fitz Osbern, yn gaer oedd yn edrych allan dros Afon Gwy. Fel prif fan croesi Afon Gwy, roedd y castell mewn safle o bwysigrwydd strategol yn ystod goresgyniad Cymru.

Yn ystod y canrifoedd dilynol bu Castell Cas-gwent yn ganolbwynt gwarchaeau, amddiffyniadau a brwydrau. Ar ôl y Rhyfel Cartref yng nghanol y 1600au, daeth y castell yn farics a charchar gwleidyddol, gan ddal carcharorion mor nodedig â Siarl I a'r Esgob Jeremy Taylor.

Yn fuan ar ôl hyn, aeth y castell yn adfail, gydag adeiladau amrywiol yn cael eu defnyddio fel buarth fferm, a hyd yn oed ffatri chwythu gwydr. Erbyn diwedd y 1700au, roedd Castell Cas-gwent yn rhan o Daith Gwy - taith o amgylch Dyffryn Gwy i'r bonedd, a chyhoeddwyd y llyfr tywys cyntaf.

Bellach yng ngofal Cadw, mae Castell Cas-gwent yn denu twristiaid o bedwar ban byd, ac yn cynnal nifer o ddigwyddiadau a pherfformiadau trwy gydol y flwyddyn. Gall ymwelwyr archwilio’r murfylchau, y tyrau a mwy, cyn mynd am y siop anrhegion i gwblhau eu hymweliad.

Chepstow Castle

 

2. Cwrdd â'r Anifeiliaid yn y Cute Farm Experience

Mae’r Cute Farm Experience wedi’i enwi’n briodol, oherwydd mai dyna sydd yna - anifeiliaid fferm ciwt, blewog i chi eu mwytho.

Gan gynnig golygfeydd godidog ar draws y Mynyddoedd Duon, mae The Cute Farm yn cyflwyno profiadau, fel cerdded gydag alpacaod, neu gwtsio mulod bach. Gan ei bod yn fferm weithredol, mae'r holl anifeiliaid yn cael gofal gwych ac yn cael eu caru'n fawr.

Mae’r alpacaod blewog wrth eu bodd yn cwrdd ag ymwelwyr, mae’r Ddafad Drwynddu wlanog hyfryd o ranbarth Valais yn y Swistir yn gwirioni ar gael ei goglais, a bydd Asynnod Bach Môr y Canoldir yn eich dilyn drwy’r dydd am foronen a maldod.

Mae profiadau’r fferm yn cynnwys cael te gyda’r anifeiliaid, neu am rywbeth mwy arbennig, mwynhau potel o siampên wrth fwydo’r anifeiliaid fflwfflyd. Helpwch i fwydo'ch hoff fwystfilod cyn mynd â nhw am dro hamddenol trwy gefn gwlad hyfryd Cymru.

Perffaith ar gyfer y teulu cyfan - pwy sydd ddim yn caru maldodi fflwffen? Mae hwn heb os yn brofiad unwaith-mewn-oes.

  • Perffaith ar gyfer diwrnodau allan i'r teulu, achlysuron arbennig neu os ydych chi awydd anwesu anifail del
  • Profiadau o £20.00
  • Gwefan Cute Farm Experience
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

A post shared by jen (@jenivincent19)

 

3. Cerddwch ar hyd Llwybr Clawdd Offa Hynafol

Mae’r llwybr pellter hir Clawdd Offa yn rhedeg am tua 60 milltir, neu 90 km, ac mae’n rhan o lwybr llawer hirach 177 milltir. Yn un o Lwybrau Cenedlaethol Prydain, mae Clawdd Offa yn denu cerddwyr o bedwar ban byd ac yn cael ei warchod fel heneb gofrestredig. Os yw'n well gennych feicio'r llwybr yn hytrach na’i gerdded, mae gan y gwasanaeth trên lleol lefydd beiciau ar gael.

Gan ddilyn y cloddiau Eingl-Sacsonaidd sy’n rhedeg ar hyd y ffin rhwng Cymru a Lloegr, mae’r llwybr yn croesi’r ffin 20 o weithiau ac yn mynd trwy 8 sir wahanol, Gororau Cymru a Pharc Cenedlaethol Bannau Brycheiniog. Mae hefyd yn mynd â cherddwyr trwy dair Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol – Dyffryn Gwy, Dyffryn Dyfrdwy a Bryniau Swydd Amwythig.

Gan groesi rhostir gwyllt, coetir hynafol, a dyffrynnoedd afonydd eang, agored, mae'r llwybr yn cynnwys aneddiadau hanesyddol a'u cestyll a'u habatai cysylltiedig. Yn Nhrefyclo - y pwynt hanner ffordd, mae arddangosfa ryngweithiol Clawdd Offa yn eich galluogi i brofi hyd cyfan y Clawdd heb orfod chwysu gormod. Mae hyd yn oed y cyfle i ymlacio gyda phaned o de yn un o’r caffis niferus yn Nhrefyclo – perffaith.

Mae Cas-gwent bron bob amser yn cael ei gysylltu â’r gair hardd, ac mae’n hawdd gweld pam. Mae’r castell trawiadol, yr afon gain a’r atyniadau niferus yn gwneud y dref yn hoff gyrchfan i lawer sy’n dychwelyd flwyddyn ar ôl blwyddyn.