Yn gorwedd ar lan yr Afon Hafren, roedd tref farchnad y Trallwng yn cael ei hadnabod yn wreiddiol yn Saesneg fel Pool. Fodd bynnag, yn 1835, ychwanegwyd y ‘Welsh’ i’w gwahaniaethu oddi wrth dref yn Lloegr o’r enw Poole.

Mae gan y gyrchfan boblogaidd hon lawer o atyniadau a phethau i'w gwneud. O siopa a bwyta o safon uchel i amgueddfeydd a hamdden awyr agored, mae gan y Trallwng rywbeth i bawb, ac mae mynd ar y trên yn sicrhau bod eich ôl troed carbon yn cael ei gadw’n fychan.

 

1. Treuliwch y Diwrnod yng Nghastell a Gardd Powys

Ar gyrion y Trallwng, gallwch ddod o hyd i Gastell Powys o'r 13eg ganrif. Yn Adeilad Rhestredig Gradd I, mae’r castell a’i erddi godidog yn denu ymwelwyr o bedwar ban byd.

Wedi’i adeiladu gan y Tywysog Cymreig Gruffydd ap Gwenwynwyn, mae Castell Powys wedi newid dwylo droeon dros y canrifoedd, nes dod o’r diwedd dan ofal yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn 1952. Bellach yn gartref i amgueddfa dref y Trallwng, mae’n werth ymweld â hi.

Mae'r amgueddfa'n gartref i un o'r casgliadau celf a hanesyddol mwyaf trawiadol yn y byd. Dewch i weld harddwch syfrdanol teigr y Tipu Sultan sy’n blastar o emau, y bwrdd pietre dure o'r 16eg ganrif wedi'i addurno'n syfrdanol, y dywedir ei fod yn anrheg gan y pab ar y pryd, a chymaint mwy.

Gan gamu y tu allan, mae'r gerddi'n cynnig cymesuredd ysbrydoledig o ddyluniad ffurfiol, gyda therasau Eidalaidd, gwrychoedd ywen wedi'u tocio'n wych, a ffynhonnau'n llifo o ddyfroedd grisial. Wedi'u creu fwy na 300 mlynedd yn ôl, mae llwyni tocwaith, borderi cyfoethog llawn blodau a lawntiau wedi'u torri'n ddestlus yn cuddio o amgylch pob cornel. Mwynhewch y golygfeydd wrth i chi fwynhau paned a thafell o gacen gartref flasus yn ystafell de’r ardd.

Powis castle

 

2. Archwiliwch Hanes Lleol yn Amgueddfa Powysland

Mae Amgueddfa Powysland wedi'i lleoli mewn warws wedi'i adfer. Mae'r arddangosfeydd niferus yn cynnwys trysorau a ddarganfuwyd yn y wlad o gwmpas, ynghyd ag arteffactau sy'n darlunio bywyd yn y Trallwng a Phowys ar hyd y canrifoedd. Ymhlith y casgliadau mae darganfyddiadau cynhanesyddol, darnau arian Rhufeinig a gloddiwyd gan Ymddiriedolaeth Archeolegol Clwyd Powys, creiriau canoloesol a mwy.

Yma hefyd mae llyfrgell y dref sy’n aml yn gartref i weithdai ac arddangosfeydd sy’n rhoi llwyfan i dalent lleol.

Saif Amgueddfa Powysland wrth ymyl Camlas Maldwyn. Mae glannau’r gamlas wedi’u hailgynllunio, gyda llawer o’u hyd yn Safle o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig, a rhai mannau wedi’u dyfarnu’n Ardal Cadwraeth Arbennig, diolch i’r planhigion dyfrol prin. Yn berffaith ar gyfer mynd am dro fin nos wrth i'r haul fachlud, mae'n wirioneddol brydferth.

 

3. Ewch am Reid ar Reilffordd Ysgafn Y Trallwng a Llanfair Caereinion

Yn 2 droedfedd 6 modfedd o led, mae lein fach Rheilffordd Ysgafn y Trallwng a Llanfair Caereinion (W&LLR) yn rhedeg am tua 8.5 milltir (13.7 km). O’r Trallwng i dref fechan Llanfair Caereinion, mae’n mynd â chi drwy ran o gefn gwlad harddaf Cymru.

Agorwyd y lein yn y 1900au cynnar i alluogi'r cymunedau ffermio lleol i fynd â'u cynnyrch i'r farchnad yn y Trallwng. Yn fuan cafodd y cwmni cyntaf, Cambrian, ei gymryd drosodd gan ei gystadleuwyr Great Western, cyn i British Railways gymryd drosodd. Caewyd y rheilffordd yn y pumdegau, ond ddegawd yn ddiweddarach, camodd criw bach ond ymroddedig o selogion i'r adwy i’w hagor y unwaith eto.

Heddiw mae’r trenau stêm pwerus yn cludo teithwyr eiddgar ar draws traphont - peidiwch ag edrych i lawr - cyn mynd i’r afael â dringfa 1 mewn 29 Llechwedd Golfa a mynd i mewn i Ystâd Powys. Mae ceirw’r stad i’w gweld yn gwylio’r injan stêm yn hwylio heibio, tra bod bwncathod yn esgyn uwchben, ac ar y llyn, mae hwyaid danheddog a chrehyrod glas yn dal eu cinio.

Mae'r cerbydau hardd gwreiddiol gyda balconïau yn galluogi teithwyr i brofi gwefr y trên stêm wrth fwynhau gweld natur mor agos. Hyd yn oed os nad ydych chi'n frwd am reilffyrdd, mae hon yn ffordd berffaith o dreulio'r diwrnod.

      

  • Oeddech chi’n gwybod?
    Teithiwch yn Saffach
    Gallwch gynllunio ymlaen llaw a phenderfynu pryd i deithio gan ddefnyddio ein Gwiriwr Capasiti.
    Gwirio capasiti