Gwelliannau Caerdydd Canolog Cwestiynau Cyffredin

Bydd y rhaglen waith yn gwella’r orsaf drenau drwy gynyddu capasiti, lleihau tagfeydd a thrawsnewid yr amgylchedd cwsmer a chydweithwyr.

Cyflwynwyd yr achos busnes llawn ar gyfer y gwelliannau arfaethedig i orsaf Caerdydd Canolog ar ddiwedd y flwyddyn ddiwethaf a bydd dogfennau cynllunio’n cael eu cyflwyno’n fuan. Mae cyflawni’r cynllun yn amodol ar gymeradwyo’r cynlluniau a’r achos busnes llawn.

Fel rhan o'r rhaglen o welliannau, rydym yn bwriadu:

• Gwella edrychiad a theimlad yr orsaf a gwella’r amgylchedd i deithwyr tra'n ategu hanes a threftadaeth yr adeilad
• Creu cyntedd fwy er mwyn cynyddu capasiti, gwella llif teithwyr a mynediad, a gwella’r ffordd o gyfnewid rhwng dulliau trafnidiaeth eraill. Bydd hefyd rhagor o gatiau tocynnau, cyfleoedd manwerthu newydd, a chyfleusterau newydd i gwsmeriaid a chydweithwyr, ynghyd â phwyntiau Cymorth Teithwyr pwrpasol
• Gwella hygyrchedd a chynllun yr ardal gan gynnwys gwell cyfleusterau manwerthu, mannau gwerthu tocynnau, arwyddion a chyfleusterau i gwsmeriaid
• Ehangu’r giatiau tocynnau er mwyn hwyluso symudiad teithwyr trwy'r orsaf
• Gwella profiad cwsmeriaid ar blatfformau gyda gwell cyfleusterau aros .
• Darparu gwell cyfleusterau parcio beiciau
• Darparu cyfleuster Changing Places
• Cyflawni gwaith uwchraddio er mwyn gwella gweithrediad cyffredinol yr orsaf o ddydd i ddydd

Rydym yn cynllunio system drafnidiaeth sy'n gweithio i bawb. Fel rhan o'r rhaglen weddnewid hon, rydym yn arwain gwaith datblygu i wella Caerdydd Canolog, sef gorsaf drenau brysuraf Cymru.

Bydd cynllun Gwelliannau i Gaerdydd Canolog yn cynyddu capasiti, yn lleihau tagfeydd ac yn trawsnewid yr amgylchedd i deithwyr, gan roi gwell profiad i’n  gwsmeriaid. Nod y cynllun hefyd yw lleddfu problemau gorlenwi a thagfeydd, gwella capasiti ar ddiwrnodau digwyddiadau a chaniatáu twf tymor hir yn niferoedd y teithwyr. Bydd y gwelliannau yn creu prif ganolfan drafnidiaeth i Ardal Prifddinas Caerdydd a gorsaf Metro allweddol. Bydd cyfnewidfa well yn annog pobl i ddewis ffyrdd mwy cynaliadwy o deithio, gan gynnwys defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus, a fydd yn helpu i wella ansawdd aer ac yn cyfrannu at leihau allyriadau carbon.

Bydd y gwelliannau arfaethedig hefyd yn:

• Gwella llif cerddwyr a lleihau tagfeydd trwy'r orsaf
• Gwella cyfleusterau parcio beiciau
• Darparu mwy o gyfleusterau manwerthu i gwsmeriaid (gan gynnwys siopau a chaffis) a chyfleoedd masnachol er mwyn i fusnesau helpu i ateb y galw lleol.

Disgwylir i'r gwaith ddechrau yn ddiweddarach eleni gyda’r nod o wneud y mwyafrif o’r gwelliannau erbyn 2028. Mae cyflawni’r cynllun yn amodol ar ganiatâd cynllunio a chymeradwyaeth achos busnes llawn. Rydym yn gweithio’n agos iawn hefo Cyngor Caerdydd hefo’r broses cynllunio. Byddwn yn rhoi’r wybodaeth ddiweddaraf i chi ynglŷn â chynnydd y cynllun.

Rydym yn cydweithio â phartneriaid i drawsnewid teithio yng nghanol Caerdydd trwy’r gynghrair Ganolog. Bydd y gynghrair yn gweithio ar y cyd i gyflawni newid trawsnewidiol i drafnidiaeth yng Nghaerdydd a’r rhanbarth ehangach i wella cysylltiadau rhwng bysiau, trenau, cerdded, olwynio a beicio ac annog teithio cynaliadwy. Nod y buddsoddiad arfaethedig cyffredinol yn yr ardal yw creu canolfan drafnidiaeth integredig sy'n gwella mynediad i ganol Caerdydd yn sylweddol, yn ogystal â galluogi twf pellach ar draws y rhanbarth.

Yng nghanol Caerdydd, mae cynlluniau'n cael eu cyflwyno gan sefydliadau partner i wella ardaloedd cyhoeddus ac ardaloedd cyfnewid drwy gynnig cysylltiadau newydd i gerddwyr a beiciau, cyfleusterau ar gyfer cyfnewid rhwng dulliau trafnidiaeth eraill (bysiau, coetsys, tacsis, gwasanaethau metro lleol), canolfan feicio, drwy gydgyfnerthu darpariaeth meysydd parcio (gan gynnwys cerbydau trydan a seilwaith digidol) a galluogi datblygiadau masnachol newydd.

Bydd y cynllun gwelliannau i  Caerdydd Canolog yn cael ei gyflawni ar yr un pryd â phrosiectau allweddol eraill yn yr ardal, gan gynnwys y dramffordd newydd sbon rhwng Caerdydd Canolog a Bae Caerdydd fel rhan o gam 1a Cledrau Croesi Caerdydd, a phrif broses gynllunio Network Rail o gwmpas yr orsaf, sy’n cynllunio ar gyfer dyluniad ac ailddatblygiad cynhwysfawr dros 10 erw o dir rheilffordd ac adeiladu cartrefi newydd.

Y gyllideb ar gyfer y gwelliannau yw buddsoddiad o lan at £140 miliwn.

Bydd y cyllid yn cael ei ddarparu drwy gyfres o bartneriaid - yr Adran Drafnidiaeth, Prifddinas-Ranbarth Caerdydd a Llywodraeth Cymru.

Mae angen ei moderneiddio a’i huwchraddio gorsaf Caerdydd Canolog. Gyda nifer gynyddol o deithwyr, mae’n gorlenwi’n rheolaidd, yn enwedig yn ystod oriau brig y bore a’r nos, ac mae pryderon ynghylch ei gallu i ddarparu lle diogel i deithwyr yn y dyfodol, gan amharu’n benodol ar botensial y ddinas i gynnal digwyddiadau mawr a byd-eang.

Cynhaliwyd ymarfer ymgysylltu yn 2021 i gasglu barn gyffredinol am yr hyn yr oedd pobl yn ei ystyried yn flaenoriaethau ar gyfer yr orsaf a'r ardal gyfagos, yn enwedig o ran hygyrchedd. Mae'r adborth a gawsom gan y cyhoedd wedi helpu i lunio cynigion i wella gorsaf Caerdydd Canolog a bydd yn llywio achos busnes y cynllun.

Bydd y gwelliannau canlynol yn cael eu darparu yn seiliedig ar adborth y cyhoedd a rhanddeiliaid:

• Seddi ac ardaloedd aros gwell i deithwyr ar y platfformau
• Cynllun gwell trwy'r orsaf
• Gwell amddiffyniad rhag y tywydd ar blatfformau trwy ddarparu gwell ystafelloedd aros

Mae prosiectau ar wahân, i wella capasiti ar y llwybrau i mewn ac allan o orsaf Caerdydd Canolog, yn cael eu datblygu gan Network Rail a Trafnidiaeth Cymru. Nod y gwaith hwn yw cynyddu capasiti’r rheilffordd i’r orsaf, ac mae hyn wedyn yn gwella dibynadwyedd ac yn creu cyfleoedd ar gyfer gwasanaethau newydd.

Fel rhan o’r gwaith cynllunio i nodi’r opsiwn ymarferol gorau i wella hygyrchedd yn yr orsaf, cwblhawyd ymarfer i gasglu data ar y defnydd presennol o’r orsaf (Mai 2022), gan fesur cyfnodau cymudo brig cyffredinol a ‘diwrnodau digwyddiadau’ yng Nghaerdydd, pan mae nifer yr ymwelwyr fel arfer yn codi. Bydd hyn yn sicrhau bod gwelliannau i’r orsaf yn cyfrif am newidiadau mewn patrymau teithio ac yn cael eu cyfuno â’r rhagolygon twf diweddaraf i roi achos busnes crwn ar gyfer y cynllun.

Mae tîm y prosiect sy’n darparu gwelliannau i’r orsaf yn gweithio’n agos gyda chydweithwyr yng Nghyfnewidfa Fysiau Caerdydd i archwilio systemau gwybodaeth i gwsmeriaid sy’n fodern ac yn hawdd eu deall, a dulliau ‘canfod y ffordd’ clir yn yr orsaf drenau a’r gyfnewidfa fysiau. Mae opsiynau i wella cysylltedd yn uniongyrchol yn cael eu hystyried.

Byddwn yn cydweithio â phartneriaid ar eu prosiectau rhyng-gysylltiedig yn yr ardal i ddarparu gwell cyfleusterau cyfnewid ar gyfer dulliau trafnidiaeth eraill, gan gynnwys cerdded a beicio, bysiau, coetsys, tacsis a gwasanaethau'r dyfodol.

Bydd y cynllun gwelliannau yn cynnwys mannau parcio beiciau ac rydym hefyd yn archwilio cyfleoedd pellach gyda'n partneriaid fel rhan o’r rhaglen Metro Canolog ehangach.

Mae'r cynllun yn cael ei ddarparu ar y cyd â'n panel hygyrchedd sy'n dylanwadu ar ein polisïau hygyrchedd ac yn ein cynghori ar sut i gefnogi cwsmeriaid anabl, byddar a hŷn. Mae'r panel hefyd yn ein cynghori ar ein cynlluniau hygyrchedd ar gyfer trenau a gorsafoedd newydd a’r rhai sydd wedi'u hadnewyddu.

Byddwn hefyd yn cydweithio â Phanel Hygyrchedd Amgylchedd Adeiledig Network Rail (BEAP) ar y cynllun.

Bydd y cynllun yn darparu toiled Changing Places newydd a phwyntiau cymorth symudedd newydd. Fel rhan o'n cynlluniau i ddarparu 150 o fannau parcio beicio diogel, rydym wedi ymrwymo i sicrhau y bydd 5% o'r lleoedd ar gael yn addas ar gyfer beiciau wedi'u haddasu.

Nod y cynlluniau ar gyfer yr orsaf yw cyfrannu tuag at wella ansawdd aer ac allyriadau carbon is drwy annog mwy o bobl i gyfnewid eu car am ffyrdd mwy cynaliadwy o deithio (gan gynnwys trafnidiaeth gyhoeddus). Mae'r cynllun hefyd yn cyd-fynd â Deddf Llesiant Cenedlaethau'r Dyfodol (Cymru). Bydd y gwelliannau arfaethedig yn archwilio cyfleoedd i leihau allyriadau carbon asedau’r orsaf a gwella cydnerthedd Caerdydd Canolog o ran yr hinsawdd. . Bydd y cynllun yn sicrhau gwelliannau o ran mynediad i orsafoedd ar gyfer pobl sy'n cerdded, olwynio a beicio.

Bydd y cynllun yn gwella sut bydd yr orsaf yn edrych ac ymdeimlad yr orsaf, er mwyn gwella profiad y teithiwr ac yn ategu at hanes a threftadaeth yr adeilad ei hun hefyd. Byddwn yn cadw ac yn diogelu treftadaeth yr orsaf gan sicrhau ein bod yn anrhydeddu’r gwaith ailadeiladu ac adnewyddu a wnaed yn y gorffennol (gan gynnwys gwaith ailadeiladu a wnaed ym 1934, a’r gwaith adnewyddu a wnaed gan Network Rail). Bydd yr holl waith yn cyd-fynd â'r amgylchedd hanesyddol a rheoliadau cadwraeth CADW. Bydd y cynllun hefyd yn creu etifeddiaethau barhaus yr orsaf ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

Byddwch, rydym yn bwriadu cadw'r orsaf ar agor ac yn weithredol tra bod y gwaith gwella'n cael ei wneud. Rydym am wneud y gwaith yn raddol er mwyn tarfu cyn lleied ag y gallwn ar ein cwsmeriaid ac ar wasanaethau sy'n rhedeg o'r orsaf. Lle bynnag y bo'n bosibl, byddwn yn gwneud gwaith pan fydd yr orsaf ar gau, gan gynnwys dros nos.  Mae’n bosib bydd cyfnodau lle bydd angen rhoi llwybrau cerdded amgen ar waith er mwyn i ni allu gwneud ein gwaith.  Er hyn, byddwn yn sicrhau bod digon o gyfarwyddiadau yn eu lle ar ffurf arwyddion. Hefyd, bydd staff yr orsaf ar gael i helpu ein cwsmeriaid i ddod o hyd i'r llwybrau amgen hyn. 

Byddwn yn rhannu’r manylion llawn ynglŷn â sut y bydd y gwaith gwella yn effeithio ar ein cwsmeriaid yma. Bydd sesiynau galw heibio hefyd yn cael eu cynnal yr orsaf fel y gallwch ddod i siarad â ni a darganfod mwy cyn i unrhyw waith ddechrau. Byddwn yn rhannu’r manylion a’r wybodaeth ddiweddaraf cyn i unrhyw waith nos a allai fod yn swnllyd gael ei gyflawni.

Byddwn yn gwella'r cyfleoedd manwerthu yn yr orsaf drwy'r cynllun i sicrhau ein bod yn ateb y galw lleol. Bydd cynigion manwerthu yn yr orsaf yn cael eu cwblhau wrth i'r cynllun fynd yn ei flaen. Rydym yn ymgysylltu â phob manwerthwr yn yr orsaf drwy gydol y broses o gyflwyno'r cynllun.

Fel rhan o brif broses cynllunio Network Rail o amgylch yr orsaf, bydd canolfan drafnidiaeth aml-ddull newydd yn cael ei ddarparu ar ochr ddeheuol yr orsaf, sydd bellach yn cael ei hadeiladu. Bydd y maes parcio presennol ar ochr dde’r orsaf yn parhau ar agor nes bydd yr hyb trafnidiaeth aml-ddull newydd ar agor ac yn weithredol. Y gobaith yw y bydd y maes parcio newydd agor yn ddiweddarach yn 2025.