Tocynnau Cosb | Trafnidiaeth Cymru

Parth Talu Cosb TrC

Rydyn ni'n gwybod bod y mwyafrif helaeth o'n cwsmeriaid yn talu’n llawn am eu tocynnau. Dim ond nifer fach sy’n ceisio osgoi talu eu ffordd. Nod y system Tocynnau Cosb yw atal ymddygiad annheg.

Mae Parth Tocynnau Cosb TrC wedi ehangu ar draws mwy o’n rhwydwaith, os ydych chi'n teithio heb docyn dilys, neu heb dapio ymlaen (lle mae Talu Wrth Fynd ar gael), efallai y bydd yn rhaid i chi dalu Tâl Cosb (£20 neu ddwywaith y pris tocyn sengl, pa un bynnag yw'r mwyaf).

Gall y gosb hon gynyddu i £100 yn y dyfodol (fel sy'n berthnasol ar hyn o bryd ym Mharthau Tâl Cosb a weithredir gan gwmnïau trenau eraill yn ogystal â gwasanaethau TrC rhwng Amwythig a Birmingham International. Mae'r orsaf hon o fewn Parth Tâl Cosb Trafnidiaeth Cymru).

Mae'n rhaid i chi brynu neu ddilysu eich tocyn cyn mynd ar y trên.

	Ardal Tocynnau Cosb TrC
	Mae gwasanaethau TrC ar y llwybr hwn yn dod o dan yr un system Tocynnau Cosb £100 â threnau Gorllewin Canolbarth Lloegr.

* Nid yw cyfleusterau prynu tocynnau ar gael yn yr orsaf hon ar hyn o bryd, felly os byddwch yn cychwyn eich taith o’r orsaf hon heb docyn dilys, ni fydd yn rhaid i chi dalu Tocyn Cosb TrC. Fodd bynnag, mae'n rhaid i chi brynu tocyn neu dalu am deithio o hyd gan y byddwch yn agored i gosbau eraill neu hyd yn oed erlyniad. Mwy o wybodaeth am ffyrdd o brynu tocyn (PAYG, y we, yr ap, Payzone ac On Train).

Nid oes cyfleusterau prynu tocynnau ar gael ar hyn o bryd yn:

Cwmbach	Glanyfferi	Sarn	Ynyswen	Cyffordd Dyfi
Dinas Rhondda	Pencoed	Tir-phil	Yorton	Y Borth
Gilfach Fargoed	Penrhiw-ceibr	Troed-y-rhiw	Ystrad Rhondda
Fernhill	Pontlotyn	Wildmill	Y Pîl
Garth	Prees	Wrenbury	Y Tyllgoed

Os byddwch yn dechrau eich taith heb docyn dilys yn un o'r gorsafoedd hyn, ni fyddwch yn destun tâl cosb TrC. Fodd bynnag, mae'n rhaid i chi brynu tocyn neu dalu am deithio (oddi wrth y dargludydd ar y trên yn yr achos hwn) o hyd gan y byddwch yn agored i gosbau eraill neu hyd yn oed erlyniad. Mwy o wybodaeth am ein polisi Diogelu Refeniw ar gael yma.

Mwy o wybodaeth am ffyrdd o brynu tocyn (PAYG, y we, yr ap, Payzone ac On Train).

** Os bydd eich taith yn cychwyn o’r orsaf hon, ni fyddwch yn gorfod talu Tocyn Cosb TrC. Fodd bynnag, rhaid i chi dalu cosbau eraill o hyd ac mae’n bosibl y cewch chi eich erlyn os byddwch yn teithio heb docyn dilys.

Ni fyddwch yn destun i Dâl Cosb TrC os yw'ch taith yn dechrau yn un o'r gorsafoedd hyn:

Alderley Edge	Earlestown	Parcffordd De Lerpwl	Warrington Bank Quay
Caerloyw	Manceinion Oxford Road	Runcorn	Wilmslow
Cheltenham Spa	Maes Awyr Manceinion	Stockport
Dwyrain Didsbury	Newton-le-Willows	Lerpwl Lime Street

Fodd bynnag, mae'n rhaid i chi brynu tocyn neu dalu am deithio o hyd gan y byddwch yn agored i gosbau eraill neu hyd yn oed erlyniad os na fyddwch yn gwneud hynny. Mwy o wybodaeth am ein polisi Diogelu Refeniw yma.

Mwy o wybodaeth am ffyrdd o brynu tocyn (PAYG, y we, yr ap, Payzone ac On Train).

Cwestiynau Cyffredin am Daliadau Cosb TrC

Beth yw tocyn dilys?
- Gwnewch yn siŵr bob amser fod eich tocyn yn ddilys ar gyfer y gwasanaeth trên rydych chi'n teithio arno, ac ar gyfer yr amser penodol rydych chi eisiau teithio. Os ydych chi wedi prynu eich tocyn gyda gostyngiad cerdyn rheilffordd, rhaid i’r cerdyn fod gyda chi. Os ydych chi'n teithio ar docyn plentyn, efallai y bydd angen dangos prawf oedran.
- Os ydych chi'n defnyddio tocyn digidol / SMART, rhaid i chi ddilysu eich tocyn cyn dechrau eich taith neu ni fydd yn ddilys.
- Gellir codi Tocyn Cosb os ydych chi:
  - yn teithio heb docyn dilys
  - yn teithio mewn cerbyd Dosbarth Cyntaf gyda thocyn Safonol
  - yn methu dangos Cerdyn Rheilffordd priodol ar gyfer tocyn rhatach
  - yn 16 oed neu’n hŷn ac yn defnyddio tocyn plentyn
  - yn teithio y tu hwnt i’r gyrchfan ar eich tocyn neu ar wasanaeth trên lle nad yw eich tocyn yn ddilys
Sut alla i brynu tocyn cyn mynd ar y trên?
- Mae sawl ffordd o brynu tocyn cyn mynd ar y trên:
- Ar-lein
- Gallwch chi brynu tocynnau ar ein gwefan. Dydyn ni ddim yn codi ffioedd archebu os ydych chi’n prynu’n uniongyrchol gennym ni.
- Gallwch hefyd lwytho ein ap tocynnau i lawr - chwiliwch am ap TrC yn eich siop apiau.
- Tocynnau tymor
- Os ydych chi'n teithio’n gyson ar y llwybr hwn, efallai y byddai tocyn wythnos, misol, neu flynyddol yn rhoi arbedion gwych i chi. Ewch i trc.cymru/tocynnau-tymor neu i’ch swyddfa docynnau leol i gael rhagor o fanylion.
- Peiriannau gwerthu tocynnau hunan wasanaeth
- Mae gan bob gorsaf yn Ardal Prisiau Cosb Trafnidiaeth Cymru beiriannau tocynnau hunanwasanaeth sy'n gwerthu'r ystod lawn o docynnau ar gyfer y llwybr hwn. Gallwch chi hefyd brynu tocynnau wythnos a thocynnau â gostyngiad cerdyn rheilffordd.
- Swyddfeydd tocynnau
- Mae gan y gorsafoedd canlynol ym mharth prisiau cosbi Trafnidiaeth Cymru swyddfeydd tocynnau:
  Aberdâr, Y Barri, Pen-y-bont ar Ogwr, Cadaxton, Caerffili, Caerdydd Canolog, Heol y Frenhines Caerdydd, Caerfyrddin, Cathays, Cas-gwent, Cwmbrân, Henffordd, Leominster, Llandaf, Llanelli, Llwydlo, Merthyr Tudful, Castell-nedd, Casnewydd, Penarth, Pontypridd, Parcffordd Port Talbot, Y Porth, Radur, Cyffordd Twnnel Hafren, Amwythig, Abertawe, Trefforest, Ystrad Mynach.
- Cewch weld amseroedd agor y swyddfeydd tocynnau yn trc.cymru/gorsafoedd
- Talu wrth Fynd
- Ar hyn o bryd rydym yn treialu cynllun talu wrth fynd digyswllt rhwng Caerdydd Canolog, Casnewydd, Pontyclun a gorsafoedd hyd at Lyn Ebwy, lle gallwch ddefnyddio eich cerdyn banc digyswllt.
Sut alla i brynu tocyn os ydw i eisiau talu gydag arian parod?
- Os oes angen i chi brynu tocyn gydag arian parod, gallwch ei brynu o'r swyddfa docynnau os oes un yn yr orsaf.
- Os ydych chi'n teithio o orsaf a dim ond peiriant hunanwasanaeth cerdyn sydd ar gael, neu os yw'r swyddfa archebu ar gau, gofynnwch am daleb addewid yn lle tocyn arferol cyn gynted â phosibl. Mae hyn yn dangos eich bwriad i dalu am eich taith ac ni fydd angen rhoi tocyn cosb i chi. Rhaid i chi gyfnewid eich taleb addewid i dalu gyda’r arian angenrheidiol naill ai ar y trên gan y goruchwyliwr tocynnau, neu yn eich cyrchfan.
- Os ydych chi'n teithio yn ardal Metro De Cymru neu ar linell Wrecsam-Bidston, gallwch brynu tocynnau dethol cyn i chi deithio o fasnachwyr Payzone sy'n cymryd rhan gan ddefnyddio arian parod neu gerdyn. Darganfyddwch fwy am Payzone, gan gynnwys rhestr lawn o fanwerthwyr.
Beth os nad yw'r cyfleusterau prynu tocynnau yn yr orsaf ar agor neu beth os nad ydynt yn gweithio?
- Os nad oes cyfleusterau prynu tocynnau ar gael, rhaid i chi dalu am eich taith ar y cyfle cyntaf sydd ar gael. Mae goruchwylwyr ar gael ar bob un o'n gwasanaethau a gallant wirio gyda'n canolfan reoli i gadarnhau bod cyfleusterau prynu tocynnau ar gael.
Oherwydd naill ai anabledd gweladwy neu anweladwy, neu amgylchiadau personol eraill, ni allaf ddefnyddio'r peiriannau hunanwasanaeth mewn gorsafoedd, sut alla i brynu fy nhocyn?
- Rydym yn ymwybodol na all pawb ddefnyddio ein peiriannau hunanwasanaeth. Os mai dyma'r unig ffordd o brynu tocyn yn yr orsaf rydych chi'n teithio ohoni ac nad ydych chi'n gallu defnyddio'r peiriant, byddwch chi'n gallu prynu tocyn ar y trên. O dan yr amgylchiadau hyn, bydd ein tîm Diogelu Refeniw yn cael disgresiwn i beidio â chodi pris cosb, a naill ai codi'r pris sengl llawn yn unol ag Amodau Teithio Rheilffordd Cenedlaethol (Amod 6 ac Amod 9) neu godi unrhyw bris gostyngol perthnasol fel sy'n briodol o dan yr amgylchiadau.
Beth os ydw i’n cyrraedd yn hwyr a bod ciw hir i brynu tocyn?
- Gall cyfleusterau prynu tocynnau fod yn brysur, yn enwedig yn ystod y prif gyfnodau teithio. Rydyn ni’n argymell eich bod chi’n caniatáu digon o amser i brynu tocyn cyn i chi fynd ar y trên. Mae ciwiau hir mewn cyfleusterau prynu tocynnau yn anarferol, ond fe’ch cynghorir i ganiatáu digon o amser i brynu eich tocyn yn ystod cyfnodau prysur er mwyn osgoi gorfod talu am docyn cosb.
Pam na allaf brynu fy nhocyn gan y goruchwyliwr ar y trên?
- Mae'r goruchwyliwr ar y trên er eich diogelwch chi ac mae ganddo lawer o rolau i'w cyflawni yn ystod y daith, fel agor a chau'r drysau, darparu gwasanaethau i gwsmeriaid, gwirio tocynnau a gwneud cyhoeddiadau ar y trên. Mae'n rôl brysur ac ni fyddai gan y giard yr amser i werthu tocynnau i bawb ar y trên yn ogystal â chyflawni'r dyletswyddau hyn.
- Fodd bynnag, mae gan oruchwylwyr y gallu i werthu tocynnau i gwsmeriaid sy'n mynd o orsafoedd lle nad oes cyfleusterau prynu tocynnau ar gael. Pan fydd trenau'n brysur, mae'n bosibl y bydd yn rhaid i gwsmeriaid sydd angen tocyn chwilio am y goruchwyliwr ar y trên oherwydd gallai fod yn anodd i'r goruchwyliwr fynd o un pen y trên i'r llall.
Mae gen i gerdyn rhatach sy'n rhoi disgownt i mi ar docynnau, ond ni allaf gymhwyso'r disgownt ar y peiriannau hunanwasanaeth mewn gorsaf. Sut alla i brynu tocyn gyda'r gostyngiad?
- Os oes gennych hawl i gael tocyn gostyngedig, gwiriwch a yw'r peiriant hunanwasanaeth yn yr orsaf yn cymhwyso'r gostyngiad yn gyntaf.
- Os nad yw ein peiriant hunanwasanaeth yn cynnig y tocyn yr hoffech ei brynu, ac nad oes swyddfa archebu ar gael, gallwch eu prynu gan y dargludydd ar y trên.
Rwy'n teithio gyda phlentyn ond yn methu cael eu tocyn o'r peiriant hunanwasanaeth, sut alla i gael y tocynnau?
- Er nad yw ein peiriannau tocynnau yn cyhoeddi'r tocynnau hyn ar hyn o bryd, os nad oes swyddfa docynnau, gallwch eu prynu gan y dargludydd ar y trên.
Beth os ydw i eisiau prynu tocyn tymor a bod y swyddfa docynnau ar gau?
- Os oes gennych gerdyn â llun, gallwch chi brynu tocyn tymor wythnos o beiriant gwerthu tocynnau hunanwasanaeth. Os oes angen tocyn misol arnoch, dylech chi brynu tocyn sengl ar gyfer eich taith a phrynu eich tocyn tymor yng ngorsaf eich cyrchfan. Yna, bydd cost y tocyn sengl yn cael ei dynnu o bris y tocyn tymor.
Beth os ydw i wedi anghofio dod â fy nhocyn tymor?
- Prynwch docyn i dalu am eich taith a gwnewch gais am ad-daliad pan fyddwch chi'n adnewyddu eich tocyn tymor. Dim ond dau gais am ad-daliad sy’n dderbyniol mewn cyfnod o 12 mis, ac mae’n bosibl y bydd rhaid talu ffi weinyddol.
Faint mae Tocyn Cosb yn ei gostio?
- Mae’r Tocyn Cosb yn £20.00 neu’n ddwywaith cost y tocyn sengl llawn sy'n berthnasol i’ch taith (pa un bynnag sydd fwyaf).
Pam mae’r Tocyn Cosb yn £20 yng Nghymru a pham y gallai godi yn y dyfodol?
- Mae’r tocyn cosb wedi’i osod ar £20 (neu ddwbl union bris y daith, pa un bynnag sydd fwyaf) yn unol â Rheoliadau Tocynnau Cosb 2018 sy’n berthnasol yng Nghymru. Ei nod yw lleihau’r costau osgoi talu am docynnau ar gyfer TrC, cwsmeriaid TrC a threthdalwyr sy’n rhoi cymhorthdal i deithiau TrC yng Nghymru yn y pen draw. Bydd y cynllun yn sicrhau nad yw cwsmeriaid gonest sy’n talu am docyn yn cael eu cosbi’n annheg a bod TrC yn gallu targedu pobl sy’n osgoi talu am docyn yn benodol. Yn y dyfodol, gallai hyn gynyddu yn unol â’r cynllun Tocynnau Cosb yn Lloegr sy’n seiliedig ar Ddiwygiad Rheoliadau Tocynnau Cosb 2022. Nid yw’r diwygiad hwn ar waith yng Nghymru ar hyn o bryd. Fodd bynnag, os bydd hyn yn newid, gall y cynllun Tocynnau Cosb a weithredir gan TrC newid yn unol â hynny hefyd.
Pwy sy'n cael rhoi Tocyn Cosb?
- Dim ond casglwr awdurdodedig sydd â cherdyn a rhif adnabod unigryw gaiff roi Tocynnau Cosb. Fel arfer, bydd arolygydd gwarchod refeniw ar y trên neu yn yr orsaf, a gallai fod mewn gwisg swyddogol neu ddillad plaen.
Sut ydw i'n talu Tâl Cosb?
- Bydd angen i chi roi eich enw a’ch cyfeiriad, yna byddwch chi’n cael hysbysiad tocyn cosb gyda chyfarwyddiadau. Bydd raid i chi, dan y gyfraith, roi eich enw a’ch cyfeiriad pan fyddwch chi’n cael tocyn cosb. Mae’n drosedd ddifrifol rhoi manylion ffug, ac os byddwch chi'n gwneud hynny byddwn yn ystyried eich bod yn ceisio osgoi talu, a gallech gael eich erlyn a chael hyd at £1000.00 o ddirwy.
- Rhaid talu Tocyn Cosb neu gyflwyno apêl o fewn 21 diwrnod ar ôl i’r Tocyn Cosb gael ei roi. Nid yw'r arolygwyr gwarchod refeniw yn cael derbyn taliadau pan fyddant yn rhoi’r hysbysiad. Gellir talu ar-lein gan ddefnyddio cerdyn debyd/credyd, neu drwy'r post gyda siec.
- Sut i dalu’r ddirwy:
- Dros y ffôn 01354 656 655.
- Gellir talu gyda siec bersonol, archeb bost neu ddrafft banc yn daladwy i’r sawl a ddangosir ar yr hysbysiad talu a'i anfon yn y post i:
- Penalties Services
  
  12 Deben Mill Business Centre
  
  Old Maltings Approach
  
  Woodbridge
  
  IP12 1BL
- neu defnyddiwch yr amlen radbost sydd wedi’i hamgáu.
- Dim ond gyda gwasanaeth Cludiant Arbennig y dylid anfon arian parod.
- Os ydych yn dal yn ansicr sut i dalu, un ai ffoniwch neu anfon neges gan ddefnyddio'r ffurflen gyswllt.
- Neu ar-lein gan ddefnyddio'r cyfeiriad gwe canlynol:
- transportinvestigations.co.uk/travelling-without-a-ticket/make-a-payment-online
Beth sy’n digwydd i’r data rwy'n ei roi i chi?
- Caiff y data ei gadw yn unol â’r Rheoliad Cyffredinol ar Ddiogelu Data ac ni chaiff ei ddefnyddio at ddibenion marchnata na’i ddosbarthu i drydydd partïon. Cedwir manylion y bobl sy’n derbyn y tocynnau cosb yn electronig er mwyn monitro troseddwyr rheolaidd.
Sut ydw i'n gwybod os ydw i'n teithio mewn ardal Tocynnau Cosb?
- Mae posteri i’w gweld ymhob gorsaf yn yr ardal Tocynnau Cosb, a gwneir cyhoeddiadau’n aml yn yr orsaf ac ar y trenau.
A fydd Tocyn Cosb yn arwain at gofnod troseddol?
- Mater sifil yw Tocyn Cosb, ac nid yw’n arwain at gofnod troseddol ohono’i hun. Ond gall cwsmeriaid sy’n cael nifer o hysbysiadau Tocyn Cosb, cwsmeriaid sy'n darparu manylion ffug a chwsmeriaid sy’n peidio â thalu, fod yn agored i fesurau adfer dyledion sifil neu achosion cyfreithiol a allai wedyn arwain at gofnod troseddol.
Sut gallaf herio’r Tocyn Cosb rwyf wedi'i gael?
- Gallwch chi apelio yn erbyn y Tocyn Cosb drwy ysgrifennu at y cyfeiriad sydd ar yr hysbysiad Tocyn Cosb. Mae’r system apelio yn gwbl annibynnol ar Drafnidiaeth Cymru, a bydd yn seilio’r apêl ar y ffeithiau a roddwch. Mae proses apelio tri cham ar gael a bydd y cloc yn cael ei stopio am 21 diwrnod er mwyn rhoi digon o amser i chi gyflwyno eich rhesymau dros yr apêl. Os yw eich apêl yn llwyddiannus, bydd y Tocyn Cosb yn cael ei ddiystyru.Sut gallaf herio’r Tocyn Cosb rwyf wedi'i gael?
Beth os byddaf yn dechrau fy nhaith mewn gorsaf sydd ym Mharth Tâl Cosb TrC ond dyw fy nghyrchfan olaf ddim yn rhan ohono?
- Os ydych yn teithio ar drên heb docyn dilys, efallai y cewch Dâl Cosb. Mae Taliadau Cosb yn berthnasol os ydych chi'n teithio ar wasanaeth TrC o orsaf sy'n rhan o'r Parth Tâl Cosb waeth beth yw eich cyrchfan. Nodir y gorsafoedd sy'n rhan o'r Parth Tâl Cosb yn glir ar bosteri sydd â rhybudd melyn arnynt yn ein gorsafoedd.
- Hefyd, os na allwch brynu tocyn gan fod y swyddfa docynnau ar gau neu mae'r peiriant tocynnau wedi torri, rhaid bod gennych Drwydded i Deithio neu Addewid i Dalu i'w gyfnewid am docyn.
Beth os ydw i wedi colli fy Hysbysiad Tâl Cosb?
- Cysylltu â TIL: Ffoniwch TIL 01354 606 988. Gallant eich helpu i ddod o hyd i'ch cyfeirnod talu unigryw neu roi help pellach.
- Ewch i'w gwefan: Gallwch hefyd ymweld â gwefan TIL i gael mwy o wybodaeth ar sut i dalu neu gael cymorth.
- E-bost neu ffurflen gyswllt: Os fyddai'n well gennych, defnyddiwch ein ffurflen gyswllt i gysylltu un ai ar y wefan neu anfon e-bost yn uniongyrcho: queries@transportinvestigations.co.uk.

Telerau ac amodau

Mae system Tocynnau Cosb TrC yn unol â Rheoliadau Rheilffyrdd (Tocynnau Cosb) 2018 sy’n berthnasol yng Nghymru ar hyn o bryd. Mwy o wybodaeth am ein polisi Gwarchod Refeniw.

Pan fo angen, rhaid i chi fod yn gallu dangos tocyn neu ganiatâd dilys ar gyfer eich taith (ac unrhyw ddogfen arall sy'n ei wneud yn ddilys, e.e. cerdyn rheilffordd). Rhaid i'r tocyn fod ar gyfer y dosbarth rydych chi'n dymuno teithio ynddo.
Os ydych chi wedi methu dangos tocyn dilys ar gyfer y daith gyfan, rhaid i chi dalu am Docyn Cosb, sef naill ai £20 neu ddwywaith pris taith sengl llawn sy'n berthnasol i'ch taith (pa un bynnag sydd fwyaf).
Rhaid i chi adael y trên yn yr orsaf nesaf, a rhaid i chi dalu am unrhyw daith ar ôl y fan honno am y pris safonol.
Nid yw arolygwyr gwarchod refeniw yn cael derbyn taliadau pan fyddant yn rhoi’r hysbysiad. Gellir talu ar-lein gan ddefnyddio cerdyn debyd/credyd, neu drwy'r post gyda siec.
Os nad ydych chi'n dymuno talu ar unwaith, gofynnir am eich enw a’ch cyfeiriad a rhoddir bil i chi er mwyn gallu talu cyn pen 21 diwrnod. Mae’n drosedd i beidio â gwneud hynny (gan gynnwys rhoi manylion ffug neu hen fanylion).
Os ydych chi'n mynd ar y trên heb y modd i dalu am eich tocyn, mae’n bosibl y byddwch chi’n cael eich erlyn.
Os ydych chi eisiau herio’r rheidrwydd i dalu'r Tocyn Cosb, rhaid i chi roi datganiad ysgrifenedig yn esbonio pam rydych chi wedi methu â dangos tocyn neu ganiatâd dilys ar gyfer eich taith, ynghyd ag unrhyw wybodaeth berthnasol arall. Rhaid anfon hyn i'r cyfeiriad sydd ar yr hysbysiad tocyn cosb a chyrraedd cyn pen 21 diwrnod ar ôl y dyddiad pryd cafodd ei roi. Os nad ydych chi'n talu'r holl swm sy'n ddyledus cyn pen 21 diwrnod ar ôl y diwrnod pryd rhoddwyd y tocyn cosb, gallai hynny arwain at achos cyfreithiol yn eich erbyn.